Wereldliteratuur

De afbeeldinggalerij is leeg.

Lief Leven - Alice Munro

Trouw aan mezelf opende ik als eerste mijn notitieboekje en nam besluiten over wat ik vertellen zou. Daarna opende ik het vat aan artikels die over Alice Munro verschenen zijn. Ik las alles wat ik vertellen wou. Het stond er in gevleugelde woorden: "Alice Munro is een van de zeldzame schrijvers voor wie ik een intense liefde koester. [...] Het komt vooral door de warmte, de volheid, de échtheid van haar personages" (Naegels, 2013).  Alice Munro is een schrijfster wiens werk door vele auteurs omarmd wordt. 

"Het codewoord van het korte verhaal is intensiteit", zegt Annelies Verbeke. "Gebald en intens iets vertellen. Munro is daar een meester in" (Van Boxem & Verbeke, 2013).
De zinnen van Munro zijn gevuld en bij elkaar geplaatst met een poëzie waardoorheen het ganse leven schemert. Eén opvallend feit is voldoende om het spanningsveld van een mensenleven te belichten. Het hoofdpersonage heeft positie ingenomen en zakt de duisternis in. Dat hij zijn keuzes aanvaard is deel van de zoektocht naar balans. Of zoals Munro het toelicht: "Over sommige dingen zeggen we dat ze onvergeeflijk zijn, of dat we het onszelf nooit zullen vergeven. Maar we doen het wel, we doen het de hele tijd" (Munro, Lief leven, 2013). Of zoals één van haar personages zegt: "Accepteer alles en de tragedie verdwijnt" (Munro, Grind, 2013). Het is dan ook niet verwonderlijk dat er regelmatig naar de duisternis in haar verhalen wordt gerefereerd: "Wat ik in haar bewonder is dat ze met veel lichtheid schrijft over de duister kanten van de mens. Ze is meesterlijk in het blootleggen van de complexiteit van de personages." (Van Boxem & Verbeke, 2013). "Hoe lief is het leven dat Munro toont? Voor elk moment van schoonheid en tederheid is er ook een van wraak of onthutsing." (Mathys, 2012).
Elk verhaal start midden in de gebeurtenis. Ik kan maar op één boek afgaan maar het lijkt erop dat het een schrijfstijl is die Munro typeert. Van meet af aan is de chronologie verbroken. Als je midden in de actie begint moet je onvermijdelijk ook weer naar het begin. Maar Munro weet onderweg te spelen met onverwachte wendingen. Zo getuigt Amundsen bij aanvang van een soort absurditeit die me nieuwsgierig maakt. Eens je als lezer een beetje van de context bij elkaar hebt gesprokkeld: wie, wat, waar - Sommige recensenten noemen haar toch niet voor niets de Canadese Tsjechov ? -  dan haalt ze het opgebouwde imaginaire wereldje met één enkele zin onderuit. Ze herschikt de aanwezige verhaalelementen en in een wip krijgt de gehele perceptie een draai. Ik voel me als lezer prettig bij de neus genomen maar tegelijkertijd brengt Munro me dichter bij de leefwereld van een vrouw die op het punt staat een ontnuchterende werkelijkheid te ontmoeten. Zo weet Munro keer op keer in al haar verhalen een schrijfstijl te ontwikkelen die consequent de positie van het hoofdpersonage typeert. Het is dan ook niet verwonderlijk dat auteurs zich door haar werk laten inspireren:
"Veel kortverhaalschrijvers vergeten dat je ook op dertig bladzijden een plot moet neerzetten. Op zijn best denken ze aan één verrassende wending aan het eind. Munro gaat maar door: een, twee, drie, vier keer slaat het verhaal een andere richting uit, zonder dat het vergezocht wordt. Integendeel, op het eerste gezicht blijven de levens die ze beschrijft hun doordeweekse gangetje gaan. Als ik als schrijver iets van haar geleerd heb, dan is het dat een verhaal enkel aan kracht wint als je het voorspelbare drama mijdt." (Naegels, 2013).
"Al na één alinea Alice Munro krijg ik zin om zelf te schrijven, na twee alinea's wil ik alleen nog maar doorlezen." (Koch, 2013).

"Voor scherpte, sprankelende ironie, diepmenselijk inzicht en verteltechnisch vernuft ben je bij Alice Munro nog steeds aan het juiste adres. Je voelt je altijd een tikkeltje droef wanneer je een verhalenbundel van haar uit hebt: het is weer lang wachten op iets nieuws. Hopelijk kan de 81-jarige Canadese er nog jaren mee doorgaan." (Mathys, 2012).
Intussen is het bekend dat Lief leven haar laatste verhalenbundel is. En het ziet ernaar uit dat Munro niet zal terugkomen op haar woorden. Ze eindigde het boek met 4 extra teksten die autobiografisch geïnspireerd zijn en die ze als overkoepelende titel Finale meegaf. Door de eerlijke wijze waarop ze inkijk geeft in de gevoelswereld die verkleefd is aan haar leven en haar verhalen, rond ze ook werkelijk een geheel af.
 

Geraadpleegde werken:
Koch, H. (2013). In A. Munro, Lief leven. Breda: De Geus.
Mathys, K. (2012, december 14). Scherpe tongen. De Stnadaard der Letteren , p. 10.
Munro, A. (2013). Grind. In A. Munro, Lief leven (p. 125). Breda: De Geus.
Munro, A. (2013). Lief leven. In A. Munro, Lief leven (p. 348). Breda: De Geus.
Naegels, T. (2013, oktober 11). Wenen van geluk. De Standaard der Letteren , p. 2.
Van Boxem, K., & Verbeke, A. (2013, oktober 11). Het korte verhaal tot literatuur verheven. De Tijd , p. 15.